MEDIUM DENCITY FIBERNATION مخفف MDF

ماده مركب چوبی محسوب می شود با جرم حجمی بین 500 تا 800 كیلوگرم بر متر مكعب ( به طور متوسطKg/M3 750 ) كه از مواد مختلفی می تواند تهیه شود . در جهان بیشتر MDF ها بر پایه چوب تهیه می شوند و از چوبهای نرم مثل درخت كاج استفاده می گردد. اساس تركیب MDF چوب و رزین است كه تحت فشار و حرارت قرار گرفته و با افزایش استحكام ، مقاومت در برابر آتش و نفوذ ناپذیری خواص بهتری نسبت به چوب نرم خوا هد داشت همچنین قابلیت ماشین كاری بالای نیز دارد كه قبل از این تنها چوبهای سخت قابلیت كارهای مكانیكی و ماشین كاری را دارا بودند. MDF ها به طور معمول دارای با ضخامتی از 3 میلیمتر تا 40 میلیمتر می باشند.

امروزه علاوه بر چوبهای نرم از دیگر مواد نظیر ساقه غلات ، برنج ، نی ، نیشكر ،چوبها و كاغذهای غیر قابل مصرف و … برای تهیه تخته صنعتی استفاده می شود. MDF تولیدی از چوب دارای كیفیت بهتری از سایر انواع MDF می باشد. MDF تهیه شده از باگاس نیشكر نیز از قاعده مستثنی نمی باشد ولی از نظر كیفی در سطح جهانی در رده چوب طبقه بندی شده است. در مقایسه با نئوپان،MDF دارای جرم یكنواخت تری در سطح ورق است همچنین از صافی سطح و قابلیت سنباده زنی و اصلاح سطح برخوردار است MDF به صورت خام و روكش شده به بازار عرضه می گردد MDFهای مسطح در ساخت مبلمان اداری ، كابینت ، تزئینات داخلی چوبی كاربرد فراوان دارند.

MDF یک محصول پانلی است که از ترکیب الیاف لینگوسلولزی با رزین های مصنوعی یا هر نوع چسب مناسب دیگر تولید می شود. این پانل ها از دانسیته 496 تا 801 کیلو گرم بر متر مکعب (50-31 پوند بر فوت مکعب) در پرس داغ فشرده می شوند. چسبندگی داخلی کامل پانل به وسیله رزین مصنوعی و سایر چسب های آلی حاصل می شود.

ام دی اف را پس از تولید می‌توان روکش نمود. روکش‌های تزیینی علاوه بر زیبایی به دوام و کاربرد آن در محیط‌هایی مانند آشپزخانه کمک می‌کند. روکش ملامینه متداول ترین نوع روکش برای MDFمی‌باشد که در آن فرایند کاغذ دکوراتیو آغشته به رزین تحت فشار و حرارت بر روی تخته چسبانده می‌شود.

از جمله خصوصیاتی كه باعث ایجاد كاربردهای متنوع (MDF) شده عبارتند از :

• خصوصیـات فیزیـكی و مكـانیكی بالا

• دامنه وسیع دانـسیـته (وزن مخـصوص) ، ضخامت و ابـعاد MDF قابل تولید

• قابلیت ابزار خوری ، ماشین كاری و سنباده زنی

• سطوح صاف و متراكم

• قابلیت شكل پذیری و لبه های صاف

• عدم وجود معایب چوب

• پروفیل دانسیته یكنواخت و همگن

• قابلیت انجام رو سازی های مختلف همچون انواع روكشی های چوبی و غیر چوبی، رنگ آمیزی و غیره

• پایداری ابعاد و مقاومت به فشرده شدن

• زیبایی ظاهری، طبیعت ملایم و ظریف و حالات شبیه به چوب
• قیمت مناسب

ویژگی ورق های ام دی اف:

1 – تنوع محصول در طرح روکش ٬ نوع ٬ ضخامت ٬ چگالی و تراکم ذرات

2 – به راحتی مانند چوب قابل برش ٬ سمباده زنی و ماشین کاری می باشد .

3 – ورقه های آن دارای سطحی کاملا صاف و متراکم می باشند .

4 – برخلاف چوب هیچ گونه گره ای در داخل انواع فیبر وجود ندارد .

5 – قیمت بسیار مناسب نسبت به چوب طبیعی

6 – پایداری ابعاد و مقاومت مناسب در برابر پوسیدگی ٬ رشد انواع قارچ ها و حشرات موذی

7 – در تمامی سطوح ام دی اف چگالی یکسان می باشد .

8 – به راحتی می توان قطعات ام دی اف را توسط چسب چوب به یکدیگر متصل نمود .

9 – نسبت به نئوپان از مقاومت بیشتری نسبت به رطوبت برخوردار می باشد .

مزایای ام دی اف

این ترکیب در برابر رطوبت هوا مقاوم است و آسیب زیادی نمی‌بیند و به همین علت کاربرد آن در محیط آشپزخانه که هنگام آشپزی رطوبتش بالا می‌رود، منطقی و مناسب به نظر می‌رسد. علاوه بر ساخت کابینت، از این ترکیب در ساخت مبلمان، میز و صندلی، دکور و کف‌سازی اتاق‌ها نیز استفاده می‌شود. ام‌دی‌اف در برابر حرارت فوق‌العاده مقاوم و عایقی مناسب در برابر صدا است.

هرچند در ساخت ام‌دی‌اف از برخی مواد شیمیایی استفاده می‏شود که مانند فرمالدیید ممکن است مقداری آلودگی هوا به همراه داشته باشد اما چون در ساخت آن از ضایعات دورریختنی چوب استفاده می‌شود، به جلوگیری از قطع درختان و همچنین به پاکیزگی محیط زیست نیز کمک زیادی می‌کند. در اغلب کشورها، ساخت ام‌دی‌اف به این خاطر که نوعی بازیافت مواد دورریختنی را به دنبال دارد طرفداران زیادی دارد و مردم و دوستداران محیط زیست از این صنعت حمایت می‏کنند.

مضرات ام دی اف

آنچه ام‌دی‌اف را کمی برای سلامتی خطرناک می‌کند فرمالدیید به کار رفته در رزینی است که ذرات چوب را به یکدیگر می‌چسباند. از این رو سازمان‌های استاندارد و فعالان ایمنی و بهداشت کار، به سازندگان این ترکیبات توصیه می‌کنند از مقدار کمتری فرمالدیید در رزین‌ها استفاده کنند. فرمالدیید ماده‌ای به شکل گاز یا مایع و بدون رنگ همراه با بوی تند شبیه به بوی ادویه‌جات است. فرمالدیید خالص در ۵۰ درجه سانتی‌گراد آتش می‌گیرد و بخارات آن می‌تواند باعث انفجار شدیدی شود.

فرمالدیید موجب اختلالات دستگاه تنفسی، بروز آسم، سرطان بینی و یا سرطان‌های دیگر در افرادی که با این ماده تماس دارند، می‌شود. این ماده در صورتی که روی پوست دست و صورت بریزد موجب خوردگی و آسیب شدید به پوست می‌شود. هرچند مقدار فرمالدیید به کار رفته در ساخت ام‌دی‌اف به اندازه‌ای نیست که باعث نگرانی زیادی شود اما بخار شدن فرمالدئید به کار رفته در آن می‌تواند هوای خانه را آلوده کند و موجبات برخی از اختلالات تنفسی را به‌خصوص در کودکان فراهم آورد. مهندسین چوب، برای پوشاندن سطح ام‌دی‌اف از لایه‌هایی زیبا که عمدتاً از جنس وینیل هستند، استفاده می‌کنند.

مقایسه MDF و LETRON با چوب طبیعی:

به دنبال ورود MDF و لترون به صنعت چوب ، تحولی شگرف در این صنعت به وجود آمد که توانست صنعت چوب را از ورطه سنتی و محدودیتهای فراوان رهایی بخشیده و وارد دنیای صنعتی و مدرن ، همراه با کیفیت بالاتر ، گرداند.در اینجا به بیان مختصری از خصوصیات لترون و MDF در مقایسه با چوب طبیعی می پردازیم:

1 ) مصنوعات چوبی ساخته شده می بایستی رنگ آمیزی شده و هزینه ها و دشواریهایی را جهت محافظت سطح آنها می بایستی متحمل شد.در فرایند رنگ آمیزی نیز مواد شیمیایی بر بافت طبیعی چوب اثرات مخربی داشته و بعد از مدتی نیز رنگ قسمتهای مربوط به مفاصل و اتصالات به صورت لایه لایه خرد شده و یا بلند می شود.نور مستقیم خورشید نیز تاثیرات نامطلوبی بر سطوح چوبی خواهد داشت.در صورتی که لترون و ام دی اف نیازی به رنگ آمیزی نداشته و داری سطوح لعابی یا لامینت هستند که در برابر سایش ، برخورد و نور آفتاب و … مقاومتر هستند.

2 ) مصنوعات MDF و لترون به صورت اجزای قابل مونتاژ و قابل تفکیک ساخته می شوند و همین امر سهولت در جابجایی و محافظت آسانتر را در هنگام حمل ، پدید می آورد. در صورتی که در مصنوعات چوبی ، این امر با سادگی میسر نبوده و معایبی را به همراه دارد.

3 ) پروفیلهای MDF و لترون در سطوح مختلفی از مقاطع ساخته شده و می تواند در هر مرحله از ساخت ، متناسب با نوع محصول تغییر کند. حال آنکه در فرآیند تغییر مقاطع چوب طبیعی و برشهای مقطعی ، سختیها و موانع بیشتری وجود دارد و مستلزم زمان و هزینه بیشتری است .

مزایای استفاده از MDF بجای نئوپان

MDF بدلیل ساختار یکنواخت همگنی که دارد به راحتی ابزار کاری شده و تهیه پروفیل و برش کاری براحتی و بدون اتلاف و خرابی MDF امکان پذیر است. همچنین بواسطه داشتن سطح بسیار صاف و صیقلی قابلیت روکش کاری و رنگ شدن و خوبی دارد. در برابر رطوبت، پوسیدگی و همچنین خوردگی توسط حشرات از جمله موریانه کاملا مقاوم است. طول عمر بیشتری داشته و در برابر تغییر شکل و خمیدگی و پیچش مقاوم بوده از خاصیت ضد صدا Acoustic بر خوداری است.

ضمن آنکهMDF در ضخامت پایین(5/2mm) نیز قابل تولید است: از کاربردهای MDF نازک یا Thin MDF می توان استفاده در صفحات پشتی کابینتها، پنل چارچوب در،پارتیشن بندی و مصارف جدید در صنعت کفش سازی، قسمتهای داخلی وسایط نقلیه، اسباب بازیها، تیغه های فنهای برقی و مدارهای برقی نام برد. از کاربرد MDF ضخیم یا Thick MDF علاوه بر ساخت اثاثیه و مبلمان، می توان استفاده در ساختمان سازی و ساخت ستونها و ارکهای داخل ساختمان نام برد. این نوع کاربرد بواسطه مقاومت MDF در برابر خمیدگی، پیچش و قدرت نگهداری پیچ عملی است.

مواد اولیه موردنیاز

چوب و مواد لیگنو سلولزی: نظیر چوب، تفاله نیشکر یا باگاس که چوب را می توان ازعمده ترین و مهم ترین ماده اولیه این صنعت محسوب نمود که لازم است هرگونه تغییری در عوامل تولید و واریته های چوب کاملا کنترل گردد تا بتوان در نهایت اثر بخش آنرا در کیفیت محصول نهایی لمس نمود ضمنا می بایست به نکات زیر نیز توجه خاص نمود:

• از انواع چوب ها بطور جداگانه یا مخلوط می توان استفاده کرد.

• چوب ها با قطر کم، شاخه ها و ضایعات استحصالی از جنگل مناسب می باشند.

• تراشه های رنده شده و یا خاک اره (حتی بعنوان پرکننده)

• استفاده از مواد لیگنو سلولز غیرچوبی که مازاد تولید محصولات کشاورزی را تشکیل داده و بخش الیافی گیاهان یک ساله را تشکیل می دهند. بعضی از این مواد نظیر الیاف تفاله نیشکر (باگاس) به سهولت در دسترس می تواند باشد بطوریکه در حال حاضر در مناطق جنوبی کشور دپو و انبار کردن آن بدلیل خود سوز بودن مشکلات زیست محیطی را نیز به همراه داشته که در صورت اندیشیدن تدابیر لازم ضمن حفظ سرمایه های ملی می تواند ارزش افزوده قابل توجهی را بدنبال داشته باشد.

مواد شیمیایی

عمده ترین ماده شیمیایی که در این صنعت استفاده می شود، رزین یا چسب می باشد که نقش (اتصال دهنده) را ایفا می نماید به عبارت دیگر متداولترین رزین قابل استفاده، فنل – فرم آلدئید و اوره فرم آلدئید می باشد که متناسب با کاربرد محصول نهایی رزین نیز تغییر خواهد کرد.

سایر مواد افزودنی

شامل مواد آهار زنی و مقاوم در مقابل جذب رطوبت بطوریکه منجر به افزایش مقاومت در برابر نفوذ رطوبت گردد و یا مواد حفاظتی که در مقابل آتش و عوامل هم ردیف از مقاومت بیشتری برخوردار گردد (معمولا آتش مستقیم مدنظر است). روش تولید و تشریح فرآیند برای ساخت و تولیدMDF نیازمند الیاف خشک چوب خواهیم بود. این الیاف با استفاده از دستگاههای ریفانیرهای معمولی تحت فشار اتمسفریک و ریفانیرهای تحت فشار بخار آب تولید می گردند.

این تجهیزات توانایی استفاده از انواع خرده چوب، انواع ضایعات آن را خواهند داشت بطوریکه پس از قطع زنی و اندازه بری چوب آلات گرد و یا ضایعات و در صورت نیاز پوست گیری چوب، کاملا خرد شده و جهت طبقه بندی به قسمت الک ها روانه می شوند و مواردی که در اندازه های از پیش تعیین شده رسیده باشند به سیلوها هدایت شده و سپس تحت عملیات پخت و بخار زنی قرار گرفته تا آماده روانه شدن به دستگاه ریفانیر شوند. آنگاه چسب زنی صورت گرفته به قسمت خنک کاری هدایت می شود. ضمنا یادآوری می شود در قسمت الک ها، خرده چوب ها می توانند بازیافت مجدد شده و در مسیر فرآیند قرار گرفته و مواردی که قابل استفاده نمی باشند بعنوان ضایعات جمع آوری و به سایر مصارف رسانیده شود.

آشنائی با انواع MDF

توسکا: Alnus

دو گونه توسکای قشلاقی و ییلاقی به نام های علمی Alnus subcordate و glutionose alnus درایران وجود دارد.نام های محلی توسکا،تسکا و توسه است.چوب درون نامشخص ،رنگ کرم مایل به قرمز،دوایر سالیانه پهن با حدودنسبتا”مشخص و موجدار درمقطع عرضی وپره چوبی آجری شکل قرمز در مقطع شعاعی و دوک های ظریف(پره ها)در مقطع مماسی ازخصوصیات ظاهری چوب است.

چوبی نیمه سنگین تا سبک است که به دلیل پراخت و رنگ پذیری شکاف خوری و ابزار خوری خوبدر صنعت مبلمان مصرف دارد ولی کم دوام بوده که البته در آب دوام قابل توجهی دارد.بیشترین میزانفروش را در بازار چوب فروشان پس از راش را داراستو که البته در حال حاضر مهمترین ورد مصرفآن طبق امار موجود در کارخانه جات تخته لایه سازی آن در برابر آب در ساختن بناهای آبی نیز مصرف می شود قیمت چوب توسکا به صورت الواری در سال بوده است.

راش: Brish

نام علمی این چوب Faguskhl نام فارسی و بومی راش و مرس و نام انگلیسی آن Beech است.از خواص ظاهری چوب راش درون نامشخص و به رنگ کرم مایل به قرمز است.دوایر سالیانه فشرده و در نتیجه در مقاطع طولی دارای خطوط کم و بیش مشخص ناشی از آن است.

از بارزترین خصوصیات آن شاید بتوان به پره های چوبی در مقاطع طولی اشاره کرده که در مقاطع شعاعی به پرمگسو در مقاطع مماسی به دوک معروفند و این پره ها به صورت لکه های قرمز دیده می شوند چه بساگاهی این پرمگس های زیبا عیب محسوب می شوند چرا که به عقیده نجاران این بخشهای چوب پس از رنگ کاری سیاه می شوند.

افرا: maple

این خانواده دارای گونه های مختلفی در ایران است از جمله می توان افرا پلت،افرا شیردار وکیکم را نام برد. بزرگترین و فراوانترین افرای ایران اپلت با نام علمی insigne bosso و نام انگلیسی maple hs است.این گونه چوب درون نامشخص، چوب سفید مایل به کرم با درخشندگی کم و بیش صدفی دارد.
چوبی نیمه سنگین با پرداخت آسان و هم کشیدگی کم باعث شده تا در صنعت مبلمان و روکش گیری جایگاهویژه ای داشته باشد.

چوب روسی:

واژه چوب روسی در بازار چوب ایران به هر نوع چوب سفید رنگ وارداتی از روسیه تلقی می شود و کاربرد آن هم چنان تفاوتی نمی کند در حالیکه این چوبه سفید خودشامل گونه های کاملا” متفاوت چون نراد،نوئل و انواع کاجها می شوند.

این چوب به علت سبکی و ضریب الاستیته از بهترین چوب ها برای اسکلت ساختمان هاست . الیاف بلند وخمیر سفید آن در کاغذ سازی مصرف فراوان دارد. در ایران این چوب غالبا” در صنایع مبلمان استفاده می شوند.

ماهاگونی یا آکاژو:

آکاژو ها به دو دسته آکاژویی آمریکایی و افریقایی تقسیم می شود که اغلب آکاژویی افریقاییی دربازار ایران یافت میشود. نام علمی این گونه khaya inveeuonsis و از خانواد miliacea است. نام های محلی متفاوتی در کشور های مختلف آفریقا دارد .

درون چوب قرمز رنگ و برون چوب نازک سفید مایل به صورتی رنگ دارد.بافت یکدست و وجود پرمگسهای درخشان و براق که با تغیر جهت نوردرخشش متفاوتی دارند از ویژگی های شاخص این چوب است.در مقطع شعا عی نقوش نواری صذفی و در مقاطع مماسی نقوشی متنوع چونموجی مجعد جناغی دارد که یکی از پر مصرف ترین چوبهای دنیا برای تهیه روکش های قیمتی است.